Ішкі істер министрлігі ірі кәсіпкерлер Вячеслав Ким мен Талғат Қуанышевтың қос азаматтығы жайлы ақпаратты тексеруде, деп хабарлайды QazPulse тілшісі.
Естеріңізге сала кетсек, мамыр айында желіде бірқатар қазақстандық банкирлердің қос азаматтығы жайлы ақпарат тараған еді. Олардың қатарында «Kaspi Bank» АҚ директорлар кеңесінің төрағасы Вячеслав Ким, «ForteBank» АҚ басқарма төрағасы болған Талғат Қуанышев, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының бұрынғы басқарма төрағасы Данияр Еренчинов және кәсіпкер, Александр Машкевич құрған Қазақстанның еврей конгресін басқаратын Федор Осининнің есімдері де бар.
Transparency International жариялаған ақпаратқа сенсек, бұл кәсіпкерлер Жерорта теңізіндегі шағын аралда орналасқан Мальта еліне инвестиция құю арқылы сол жақтың төлқұжатына ие болған.
Қазақстанда екі мемлекеттің азаматы болуға тыйым салынған. Алайда ҚР азаматтары заңсыз қос азаматтыққа ие болатын кездер де бар: олар шетел мемлекетінің азаматтығын қабылдамас бұрын қазақстандық азаматтықтан шығуы керектігін «ұмытып» кетеді. Заң бойынша азаматтығын ауыстырғысы келетін адам күнтізбелік отыз күн ішінде ішкі істер органдарына немесе Қазақстанның шетелдердегі мекемелеріне паспортын және жеке куәлігін тапсыруға міндетті.
QazPulse тілшісі ішкі істер министрі Ерлан Тұрғымбаевқа ресми хат жолдап, банкирлердің қос азаматтығы жайлы тараған ақпараттың қаншалықты шындыққа жанасатынын сұрады. Министрдің жауабына сенсек, қазір тексеріс жүргізіліп жатыр.
«…Қазіргі уақытта тексеру жүргізілуде, тексерістің нәтижесіне сәйкес шешім қабылданатын болады», – деп көрсетілген Ерлан Тұрғымбаевтың жауабында.
Қазақстан Республикасы азаматтығында және бір мезгілде басқа мемлекеттің азаматтығында болуы жөнінде ақпарат расталған кезде әкімшілік құқықбұзушылық туралы кодексінің 495, 496-баптарына сәйкес әкімшілік жауапкершілікке тартылатын болады. Бұл ретте әкімшілік жауапкершілікке басқа мемлекеттің азаматтығын алуы дерегі туралы уақтылы хабарлаған адамдар жазаланбайды.
Алайда, жоғарыда айтылған банкирлердің екі азаматтығы болуы заң жүзінде мүмкін емес. Олар немесе Қазақстан азаматы, немесе шетелдіктер. Екеуінің бірі ғана. Қазақстан Республикасы Конституциясы 10-бабы 3-тармағындағы «Республика азаматының басқа мемлекеттің азаматтығында болуы танылмайды» деген қағиданы, Қазақстан Республикасы көпазаматтылықты, оның ішінде қос азаматтылықты қабылдамайды деп түсінген жөн.
«Бұл, шетелдіктің бір уақытта Қазақстан Республикасының және басқа мемлекеттің азаматы болып табылмайтындығын білдіреді. Егер Қазақстан Республикасының азаматы басқа мемлекеттің азаматтығын алатын болса, онда осы сәттен бастап оның Қазақстан Республикасының азаматтығы сақталмайды», – деп түсіндірді министр.
Айта кетейік, 2019 жылы қос азаматтық дерегі бойынша 453 азамат әкімшілік жауапкершілікке тартылып, оның ішінде 56 азамат Қазақстан Республикасынан шығарылды. Ал 2020 жылдың басынан бастап 167 азамат қос азаматтық дерегі бойынша әкімшілік жауапкершілікке тартылып, оның ішінде 14 азамат Қазақстаннан шығарылған болатын.
